Przedsiębiorstwa znajdujące się w kłopotach finansowych mogą od 2016 roku liczyć na pomoc nowego specjalisty, którego w ustawie nazwano doradcą restrukturyzacyjnym. Jego kompetencje są szersze niż syndyka, a do wykonywania tego zawodu wymagane jest uzyskanie odpowiedniej licencji.
Doradca restrukturyzacyjny – kim jest?
Zawód, o którym mowa, pojawił się wraz z wejściem w życie ustawy o licencji doradcy restrukturyzacyjnego. Zastąpiła ona dotychczas obowiązującą ustawę o licencji syndyka. Obie profesje różni nie tylko nazwa. Doradca restrukturyzacyjny został ustawowo uposażony w szersze kompetencje. Będzie więc wykonywał czynności:
- Syndyka, działając na podstawie ustawy Prawo upadłościowe
- Nadzorcy i zarządcy, działając na podstawie ustawy Prawo restrukturyzacyjne
- Zarządcy w egzekucji przez zarząd przymusowy, działając na podstawie Kodeksu Postępowania Cywilnego.
Powyższe kompetencje dotyczą postępowania sądowego. Doradca restrukturyzacyjny może ponadto wykonywać działania pozasądowe, obejmujące pomoc w restrukturyzacji firm. Działa więc podobnie jak lekarz, którego zadaniem jest uzdrowienie finansów przedsiębiorstwa. Może udzielać porad, wystawiać opinie oraz świadczyć inne usługi związane z restrukturyzacją i postępowaniem upadłościowym firmy.
Niezbędne kwalifikacje doradcy restrukturyzacyjnego
Doradcą restrukturyzacyjnym nie może zostać każdy, gdyż jest to zawód regulowany prawnie. Wśród wymagań można wymienić między innymi tytuł magistra, zdanie egzaminu państwowego i nieposzlakowaną opinię. Profesję tę mogą wykonywać jedynie osoby posiadające bogatą wiedzę prawniczą, a także z zakresu finansów, ekonomii i zarządzania przedsiębiorstwami. Doradca restrukturyzacyjny powinien być profesjonalnie przygotowany do świadczenia usług związanych z restrukturyzacją oraz postępowaniem upadłościowym i egzekucyjnym.
Licencja jest udzielana przez Ministra Sprawiedliwości. Ustawa nakłada na osobę, której jej udzielono obowiązek regularnego dokształcania się i podnoszenia swoich kwalifikacji i umiejętności zawodowych.
Kompetencje doradcy restrukturyzacyjnego w postępowaniu sądowym
Doradca restrukturyzacyjny, działając jako:
- Syndyk – przeprowadza likwidację przedsiębiorstwa w postępowaniu upadłościowym. W stosunku do masy upadłości, działa we własnym imieniu, lecz na rachunek upadłego. Granicę jego odpowiedzialności cywilnej stanowi należyte wykonywanie obowiązków.
- Nadzorca układu – pomaga dłużnikowi w postępowaniu restrukturyzacyjnym, sporządzaniu propozycji układowych oraz organizacji głosowania dotyczącego układu.
- Nadzorca sądowy – nadzoruje majątek należący do dłużnika, co daje mu kompetencje do wyrażania zgody na czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu. Dokonuje sporządzenia planu restrukturyzacyjnego i spisu wierzytelności. Ocenia propozycje układowe, a w razie potrzeby, sugeruje ich modyfikację.
- Zarządca – zarządza majątkiem dłużnika w postępowaniu sanacyjnym. Spisuje inwentarz oraz tworzy i realizuje plan restrukturyzacyjny.
Doradca restrukturyzacyjny jako „uzdrowiciel” finansów firmy – kompetencje pozasądowe
Osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego ma prawo działać komercyjnie, udzielając porad w zakresie doradztwa restrukturyzacyjnego i upadłościowego. Do jego pozasądowych kompetencji należy między innymi:
- Udzielanie porad i wyjaśnień oraz prezentowanie opinii w kwestii prawa restrukturyzacyjnego i upadłościowego, odpowiedzialności członków zarządu dłużnika z tytułu działania na szkodę wierzycieli oraz za nieterminowe złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości.
- Doradzanie właściwego kierunku działań restrukturyzacyjnych przedsiębiorcom, którym grozi upadłość. Doradca restrukturyzacyjny może zasugerować podjęcie pozasądowych i sądowych kroków zmierzających do sanacji.
- Doradzanie wierzycielom, którzy są zagrożeni niewypłacalnością dłużnika.
- Wspieranie lub reprezentowanie dłużnika podczas negocjacji z wierzycielem. Doradca restrukturyzacyjny może też działać w ten sposób po stronie wierzyciela zagrożonego niespłaceniem długu.
- Doradzanie w zakresie podpisywania umów pomiędzy dłużnikami a wierzycielami dotyczących zabezpieczenia interesów stron.
- Pełnienie funkcji przedstawiciela procesowego w związku z restrukturyzacją lub upadłością firmy.
Doradca restrukturyzacyjny pomaga firmom, które znalazły się w tarapatach finansowych. Wiedza oraz doświadczenie osoby posiadającej licencję doradcy może okazać się nieoceniona w przypadku niewypłacalności przedsiębiorcy.